بیش از 40درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری است
آگاهی و تغییر در شیوه زندگی؛ مهم‌ترین سلاح مبارزه با سرطان
پنجم فوریه روز جهانی مبارزه با سرطان است که در ایران نیز هفته‌ای به همین نام از 8 تا 15بهمن تعیین شده است. شعار امسال روز جهانی مبارزه با سرطان‌ «اصلاح باورهای غلط، راه مبارزه با سرطان» است. با توجه به اهمیت و افزایش تعداد بیماران سرطانی، همایشی با عنوان «سرطان، قابل پیشگیری است» با همکاری مرکز تخصصی رادیوتراپی انکولوژی رضا(ع)، مرکز تحقیقات سرطان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد برگزار شد.
عادت‌ها و سبک زندگی در بروز سرطان نقش دارد
به گزارش شهرآرا، دکتر رضا سعیدی‌ معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این همایش با بیان اینکه از 50 میلیون مرگی که سالانه در جهان اتفاق می‌افتد، حدود 5/8میلیون نفر مربوط به سرطان است، گفت: گذشته از سالخوردگی، عادت‌ها، رفتارها و سبک زندگی انسان‌ها در بروز این بیماری دخیل است و در واقع سرطان یک انتخاب است، نه بدشانسی.
او آلودگی هوا، افزایش مصرف سیگار و قلیان، مصرف غذاهای فست‌فودی، سرخ‌کردنی‌، کنسرو و دارای مواد نگهدارنده و افزودنی، چاقی، کم‌تحرکی و مصرف‌نکردن میوه و سبزیجات را از جمله دلایل مهم ابتلا به سرطان اعلام کرد و افزود: تنها شعار پیشگیری، کفایت نمی‌کند؛ بلکه باید در عمل به اصلاح باورها، رفتارها و سبک زندگی اشتباه مردم بپردازیم و روی آن سرمایه‌گذاری کنیم.
دکتر سعیدی با اظهار تاسف از این مسئله که ما در حوزه پیشگیری خیلی کار نکرده‌ایم، یادآور شد: فقط داشتن رویکرد درمان نگر، نوشداروی بعد از مرگ سهراب است؛ بنابراین باید آموزش داد که چه کارهایی نباید انجام شود تا سرطان نگیریم.
سالانه در خراسان 6 هزار بیمار جدید داریم
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، منطق درست‌تر را توجه و تقویت زیرساخت‌ها دانست و گفت: در خراسان در سال حدود شش‌هزار مورد بروز سرطان داریم که سه هزار مورد آن به مرگ می‌انجامد که بیشتر به عادت‌های اشتباه مردم باز می‌گردد.
او همچنین آماری از عادت‌های اشتباه مردم خراسان، در مصرف مواد غذایی ارائه کرد: 91درصد مردم خراسان به اندازه کافی میوه و سبزی مصرف نمی‌کنند، به طور میانگین حدود 12‌درصد جوانان سیگاری هستند، 30درصد مردم فعالیت بدنی استاندارد ندارند، 40درصد مبتلا به چاقی و اضافه وزن هستند، 31درصد کلسترول بالا و در 18 درصد موارد مطالعه شده، فشار خون بالا دارند.
دکتر سعیدی تاکید کرد: اگر بخواهیم با عوامل پیشگیرانه به مبارزه سرطان نرویم، موفق نخواهیم بود.
در این همایش، مدیر مرکز تخصصی رادیوتراپی و انکولوژی رضا(ع) نیز به ارائه مطالبی با هدف آشنایی با سرطان پرداخت: سرطان رشد تکثیر یابنده و کنترل‌ناپذیر سلول‌هاست، در واقع زمانی که سلول‌ها در چرخه رشد و حذف خود دچار مشکل شده و بی‌وقفه تکثیر شوند، منجر به ایجاد تومورهای سرطانی می‌شوند.
دکتر فاطمه ورشویی، تومورها را به دو دسته خوش‌خیم و بدخیم تقسیم کرد و گفت: تومورهای خوش‌خیم، قابلیت دسترسی به بافت‌های مجاور و پخش شدن در بدن را ندارند و در همان موضع ایجاد اشکال می‌کنند که با جراحی رفع می‌شوند؛ اما تومورهای بدخیم در همه بدن سرایت می‌کنند و باعث بروز بیماری می‌شوند.
بیش از 40درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری است
او در چشم‌اندازی از سال‌2020، از ابتلای 16‌میلیون نفر دیگر به سرطان خبر داد و افزود: بیش از 40‌درصد موارد سرطان قابل‌ پیشگیری است و یک‌ سوم سرطان‌ها نیز در صورت تشخیص به‌موقع، درمان خواهند شد، حتی در مراحل پیشرفته بیماری نیز‌ درمان‌ها در کاهش عوارض بیماری و افزایش طول عمر اثرگذارند.
دکتر ورشویی درباره عوامل ایجادکننده سرطان نیز با بیان اینکه موارد مختلفی در بروز این بیماری دخیل هستند، تصریح کرد: عوامل فیزیکی، شیمیایی، ارثی، ویروسی، سن، منطقه جغرافیایی و سبک زندگی از مهم‌ترین عوامل ایجادکننده سرطان هستند.
نکته بعدی که او اشاره کرد،‌ این بود که تستی برای تشخیص سریع این بیماری وجود ندارد و افزود: اما علائم هشداردهنده‌ای وجود دارد که می‌تواند از نشانه‌های ابتلا به سرطان باشد مانند وجود توده در بدن حتی در صورتی که درد نداشته باشد، تغییر در رنگ، اندازه و بروز زخم در خال پوستی، زخمی که بهبود نمی‌یابد و مداوم خون‌ریزی می‌کند، سرفه یا گرفتگی صدا به طور مداوم، سوء‌هاضمه یا اختلال در بلع به طور مداوم از جمله نشانه‌هایی هستند که باید جدی گرفته شوند.
آن‌گونه که این پزشک توضیح داد، تهوع یا سرفه خونی، تغییر در عادات طبیعی روده مانند اسهال یا یبوست دائمی، وجود هرگونه خون در ادرار یا مدفوع و خون‌ریزی‌های غیر‌طبیعی واژینال، کاهش وزن و بی‌اشتهایی غیرقابل توجیه از دیگر نشانه‌های ابتلا به سرطان هستند.
دکتر ورشویی، درباره سرطان‌هایی که امکان انجام تست غربالگری برای آن‌ها وجود دارد نیز‌ گفت: غربالگری سینه، دهانه رحم، روده بزرگ و پروستات امکان‌پذیر است؛ اما غربالگری سرطان‌های دیگر هنوز تایید نشده‌ است؛ اما در هر صورت پیشگیری بهتر از درمان است و نباید در صورت ابتلا، سرطان را پایان راه بدانیم؛ بلکه آغاز یک مبارزه است.
چاقی، زمینه‌ساز سرطان‌هاست
همچنین دکتر عبدالرضا نوروزی، متخصص تغذیه نیز نکاتی را درباره تغذیه درست برای پیشگیری از بروز سرطان بیان کرد: دستورات غذایی بسیار ساده‌ای را می‌توان برای پیشگیری از بروز بیماری‌هایی مانند سرطان داشت که با رعایت آن‌ها، حدود 90درصد می‌توان از بروز سرطان جلوگیری کرد.
او چاقی را مهم‌ترین عامل در بروز سرطان دانست و گفت: به ازای هر کیلو وزنی که اضافه می‌شود، احتمال ابتلا به سرطان‌هایی مانند روده بزرگ، پروستات، سینه و... نیز افزایش می‌یابد.
دکتر نوروزی تاکید زیادی بر مصرف میوه و سبزی کرد و اظهار داشت: توصیه علمی می‌شود که روزانه 350 گرم میوه و 450گرم سبزیجات و سالاد در روز برای پیشگیری از بیماری مصرف شود.
این متخصص تغذیه درباره مصرف گوشت قرمز هم یادآور می‌شود؛ نمی‌گوییم که مصرف گوشت قرمز را قطع کنید؛ اما نباید زیاد هم مصرف شود؛ بلکه باید مصرف آن متعادل باشد؛ به‌گونه‌ای‌برای مثال ‌افراد بالای 40سال باید 40گرم در هفته گوشت قرمز را در برنامه غذایی خود داشته باشند.
نکته دیگری که دکتر نوروزی به آن تاکید می‌کند، محدود کردن مصرف چربی‌های حیوانی است: روغن حیوانی نباید جایگزین روغن‌های مایع و جامد شود، هرچند که باید آن‌ها هم کمتر مصرف شود؛ زیرا برای نمونه روغنی که به طور پنهان در گوشت گوساله بدون چربی وجود دارد، پاسخ‌گوی نیاز بدن است.
مصرف زیاد نمک نیز مورد دیگری است که این متخصص تغذیه درباره آن هشدار داد: غذاهای شور و نمک زیاد از عوامل ایجادکننده سرطان هستند؛ به‌ویژه دستگاه گوارش و معده، بنابراین میزان نمکی که توصیه می‌شود در روز مصرف شود، حدود پنج‌گرم است.
سازمان‌های بیمه به سرطان نگاه ویژه داشته باشند
مهندس افراسیابی، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد نیز با بیان اینکه مرکز درمانی رضا(ع) در دو سال گذشته علاوه بر حوزه درمان که به صورت رایگان خدمات‌رسانی می‌کند، وارد مسائل تشخیصی هم شده است، گفت: باید آگاهی مردم را درباره سرطان و راه‌های پیشگیری و تشخیصی آن افزایش دهیم؛ به‌خصوص از سازمان‌های بیمه‌ای می‌خواهیم بیشتر به این موضوع توجه کنند.
او با اشاره به هزینه‌های فراوانی که بیمه در حوزه درمان سرطان بابت نسخه‌ها می‌پردازد، تصریح کرد: این در حالی است که سازمان‌های بیمه‌ای در حوزه غربالگری و تشخیص سرطان قدمی بر نمی‌دارند؛ در حالی که ورود به آن باعث آسایش بیشتر و کاهش هزینه‌های درمانی می‌شود.
افراسیابی در بخش دیگری از سخنانش به احداث بیمارستان تخصصی سرطان اشاره کرد و افزود: اوایل سال آینده کلنگ بیمارستان زده خواهد شد و امیدواریم تا سه سال دیگر به بهره‌برداری برسد.